Bölme işleminde tabanlar aynıysa, üsler nasıl olur?

Üslü sayılarla yapılan bölme işlemlerinde tabanların aynı olması durumunda geçerli olan temel kural, üslerin çıkarılmasıdır. Bu prensip, matematiksel ifadelerin sadeleştirilmesinde ve karmaşık hesaplamaların daha hızlı çözülmesinde önemli bir rol oynar.

18 Kasım 2025

Bölme İşleminde Tabanlar Aynıysa Üslerin Durumu


Matematikte, özellikle üslü sayılarla çalışırken, bölme işleminde tabanlar aynı olduğunda üslerle ilgili belirli bir kural bulunmaktadır. Bu kural, işlemleri basitleştirmek ve sonucu hızlı bir şekilde bulmak için oldukça kullanışlıdır. Aşağıda bu durum detaylı bir şekilde açıklanmıştır:

1. Temel Kural


Eğer iki üslü sayı bölünüyorsa ve tabanları aynı ise, bu durumda üsler birbirinden çıkarılır. Genel formül şu şekildedir:

a^m / a^n = a^(m - n)

Burada:
  • a: Taban (aynı olmalı)
  • m: Paydaki üs
  • n: Paydadaki üs

2. Kuralın Uygulanışı


Bu kural, hem pozitif hem de negatif üsler için geçerlidir. Örneğin:
  • 5^4 / 5^2 = 5^(4-2) = 5^2 = 25
  • x^7 / x^3 = x^(7-3) = x^4
Eğer paydadaki üs, paydaki üsten büyükse, sonuç negatif üslü olabilir:
  • 2^3 / 2^5 = 2^(3-5) = 2^(-2) = 1/(2^2) = 1/4

3. Özel Durumlar

  • Üsler eşitse: a^m / a^m = a^(m-m) = a^0 = 1 (a ≠ 0). Sıfır dışındaki herhangi bir sayının sıfırıncı kuvveti 1'dir.
  • Taban negatifse: Kural aynı şekilde uygulanır, ancak sonuç tabanın işaretine ve üslerin tek/çift olmasına bağlı olarak değişebilir.

4. Kuralın Mantığı

Bu kural, üslü sayıların çarpımının tersi olarak düşünülebilir. Örneğin, a^m / a^n ifadesi, a^m a^(-n) şeklinde yazılabilir ve çarpım kuralına göre a^(m + (-n)) = a^(m-n) sonucuna ulaşılır.

5. Uygulama Alanları

Bu kural, cebirsel ifadelerin sadeleştirilmesinde, bilimsel hesaplamalarda ve üslü denklemlerin çözümünde yaygın olarak kullanılır. Ayrıca, logaritma kurallarıyla da bağlantılıdır.

Özetle, bölme işleminde tabanlar aynıysa, üsler çıkarılır ve sonuç aynı taban üzerine bu farkın üssü olarak yazılır. Bu, matematiksel işlemleri hızlandıran temel bir üslü sayı kuralıdır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
Kalansız Bölme İşlemi
Kalansız Bölme İşlemi
Bölme İşlemi Öğrenme
Bölme İşlemi Öğrenme
İki Basamaklı Bölme İşlemi
İki Basamaklı Bölme İşlemi
Bölme İşleminde Bölen Nasıl Bulunur?
Bölme İşleminde Bölen Nasıl Bulunur?
Çarpma ve Bölme İşlemleri
Çarpma ve Bölme İşlemleri
;