Bir hücre nasıl ikiye bölünür?

Hücre bölünmesinin temel mekanizmaları olan mitoz ve mayoz, canlılığın devamı için hayati önem taşır. Genetik bilginin aktarımından üremeye kadar pek çok biyolojik süreç, bu iki farklı bölünme tipinin hassas düzeni üzerine kuruludur.

18 Kasım 2025

Hücre Bölünmesi: Mitoz ve Mayoz Süreçleri


Hücre bölünmesi, canlıların büyüme, gelişme ve üreme gibi temel yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmeleri için gerekli olan biyolojik bir süreçtir. Bir hücrenin ikiye bölünmesi, genellikle iki ana mekanizma ile gerçekleşir: mitoz ve mayoz. İşte bu süreçlerin detaylı açıklaması:

1. Mitoz Bölünme


Mitoz, vücut hücrelerinde (somatik hücreler) gerçekleşen ve bir hücrenin genetik olarak özdeş iki yavru hücre oluşturmasını sağlayan bölünme şeklidir. Bu süreç şu aşamalardan oluşur:
  • Profaz: Kromatin iplikler kısalıp kalınlaşarak kromozomları oluşturur. Çekirdek zarı ve çekirdekçik erimeye başlar.
  • Metafaz: Kromozomlar hücrenin ekvator düzleminde tek sıra halinde dizilir.
  • Anafaz: Kromozomların kardeş kromatitleri birbirinden ayrılarak zıt kutuplara doğru hareket eder.
  • Telofaz: Kromozomlar kutuplara ulaşır, çekirdek zarı ve çekirdekçik yeniden oluşur.
  • Sitokinez: Sitoplazmanın bölünmesiyle iki yavru hücre oluşur.

2. Mayoz Bölünme


Mayoz, üreme hücrelerinin (sperm ve yumurta) oluşumunda gerçekleşen ve kromozom sayısını yarıya indiren özel bir bölünme şeklidir. İki ardışık bölünmeden oluşur:
  • Mayoz I: Homolog kromozomların ayrıldığı bölünme
  • Mayoz II: Kardeş kromatitlerin ayrıldığı bölünme
Bu süreç sonunda diploit (2n) bir hücreden, haploit (n) dört yavru hücre oluşur.

3. Hücre Bölünmesinin Önemi

  • Büyüme ve gelişme için gereklidir
  • Yaraların iyileşmesini sağlar
  • Eşeyli üremenin temelini oluşturur
  • Genetik çeşitlilik sağlar

4. Hücre Bölünmesini Etkileyen Faktörler

  • Hücre büyüklüğü ve yüzey/hacim oranı
  • Besin ve oksijen miktarı
  • Sıcaklık ve pH değeri
  • Hormonlar ve büyüme faktörleri
Hücre bölünmesi, karmaşık ve düzenlenmiş bir süreçtir. Bu süreçte meydana gelebilecek hatalar kanser gibi ciddi hastalıklara yol açabilmektedir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
Kalansız Bölme İşlemi
Kalansız Bölme İşlemi
Bölme İşlemi Öğrenme
Bölme İşlemi Öğrenme
İki Basamaklı Bölme İşlemi
İki Basamaklı Bölme İşlemi
Bölme İşleminde Bölen Nasıl Bulunur?
Bölme İşleminde Bölen Nasıl Bulunur?
Çarpma ve Bölme İşlemleri
Çarpma ve Bölme İşlemleri
;